Duurzame moestuin op het vmbo

Hoe kun je met behulp van technologie plantjes zo goed mogelijk duurzaam laten groeien? Derdejaars vmbo-t leerlingen van NSG-Groenewoud uit Nijmegen proberen in tien weken tijdens het project De Duurzame Moestuin praktisch uit te vinden hoe dat kan.

‘We doen dit project nu voor de eerste keer bij NSG-Groenewoud’, vertelt Toon van Miert, docent biologie en projectleider Technologie en Toepassing. ‘Deze pilot is voor onze school een ontdekkingsreis om samen met de leerlingen te ervaren of het project in deze vorm werkt of dat we eraan moeten bijschaven voor de komende edities. We komen nu met de leerlingen voor de derde keer bijeen, dus we zitten nog in de beginfase.’  

Het kader en het doel van het project komt van Sterk Techniekonderwijs (STO) regio Rijk van Nijmegen in samenwerking met NXP. Dit Nijmeegse bedrijf is wereldwijd toonaangevend ontwerper en maker van chips, semi-conductors.

Toon van Miert: ‘Met NXP hebben we verkend hoe we hun technologie in het project kunnen koppelen aan duurzame plantengroei. Leerlingen ontdekken hierdoor dat je met technologie op elk gebied aan de slag kunt. We zijn uitgekomen op het inzetten van de micro:bit: een pocketcomputer, die NXP heeft ontwikkeld. Die micro:bit is het instrument om de planten die de leerlingen gaan kweken, optimaal te voeden met zo duurzaam mogelijk gebruik van water.’ 

Na een introductie op school gaan de derdejaars vmbo-t naar het Technovium van ROC Nijmegen, waar ze hun eerste stap in de praktijk zetten. ‘Bij het Technovium kregen we een micro:bit’, vertelt leerling Annebel. ‘Dat is een minicomputertje zo groot als een luciferdoosje. Dat computertje sluit je aan op je laptop en je gaat ermee programmeren.’ 

Door logisch redeneren en puzzelen met behulp van ‘blokjes informatie’ programmeren de leerlingen de micro:bit, zodat die een opdracht kan uitvoeren. Annebel maakt een wekker die met behulp van een sensor afgaat als het licht wordt. Haar klasgenote Ramata Ly programmeert de micro:bit anders: ‘Ik heb een lichtshow met ledjes geprogrammeerd. De chip zorgt ervoor dat lampen aan en uit gaan.’  

De volgende stap is een bezoek aan Historische Tuinderij Lent De Warmoes. ‘Hier krijgen de leerlingen een rondleiding, zodat ze kunnen zien hoe het kweken van planten in zijn werk gaat. De bedoeling is dat ze hierdoor inspiratie opdoen voor het maken van hun eigen kleine groene biotoop’, verklaart Toon van Miert. 

Groepsgewijs struinen de leerlingen onder begeleiding van vrijwilligers van De Warmoes door de tuinderij. ‘Voor mij was het niet echt nieuw’ zegt Annebel. ‘Ik ben met de basisschool al eens naar een tuinderij geweest. Op school kweekten we zelf plantjes.’ Voor Ramata Ly was wat ze bij de tuinderij heeft gezien wel nieuw. ‘Dat je bijvoorbeeld platen water kunt geven van onderaf of via sproeien. Maar hoe je plantjes opkweekt weet ik, dat heb ik zelf gedaan.’ Ze verwijst naar de moestuintjes van de bekende grootgrutter. 

Waar de scholieren naar uitkijken is hoe ze straks met hulp van de micro:bit ervoor zorgen dat hun plantjes zo goed mogelijk groeien. ‘De komende weken gaan we op school volop aan de slag met plantenbakken, potgrond, zaden, pompjes en de sensor, die wordt aangestuurd door de micro:bit’, aldus Toon van Miert.  

‘De grote uitdaging is ervoor te zorgen dat de plantjes op het juiste moment de juiste hoeveelheid water en licht krijgen. De plantjes ontwikkelen zich dan optimaal. Door het goed doseren van water, voorkom je verspilling en bevorder je duurzaamheid. Hopelijk kunnen we aan het eind van ons project ook nog naar NXP, waar het sinds kort mogelijk is om met VR-brillen de cleanrooms te bezoeken. Dat zou een fantastische afsluiter zijn.’                  

Technologie en Toepassing (T&T) is?een schoolexamenvak dat aangeboden kan worden aan bovenbouwleerlingen in de Gemengde leerweg en Theoretische leerweg van het vmbo. Aan de hand van levensechte opdrachten maakt de leerling kennis met de toepassing van Technologie in het bedrijfsleven of een instelling.